تو طول چهار دهه ی گذشته، ایده هایی که درزمینه ی ستایش و نحوه ی تنظیم استراتژی پذیرفته شده، به ندرت تغییر کرده است. ایستایی و مدلل ماندن مفاهیم استراتژی یک دشوار جدی محسوب می شود بجای ما تو دنیایی عمر می کنیم که از زوایای مختلف، دائماً داخل حال دگرگونی است. درواقع باید این جریان را فراتر از یک «مشکل» ببینیم، چراکه تحقیقات متعددی نیز به نرخ بالای انقراض استراتژی های فعلی رمز دارند. بااین حال ما رویکردهای سابق استراتژی را ادامه می دهیم، درحالی که می دانیم با این روش ها به نتیجه ی مثبتی نمی رسیم. علت بنده ماندن درون تله رویکردهای سنتی، ۱۰ افسانه ی استراتژی یا باورهای نادرست فراگیری است که داخل مملکت ی استراتژی بود دارد و به عنوان اصول پایه ای فراگیری و انجام می شوند. در این یادداشت روی نهمین افسانه ی استراتژی متمرکز می شویم: «تنظیم استراتژی مستلزم نیروها و منابع خارج از اداره است.»
اسطوره
اسطوره ی نهم، رویکردی بی سابقه است که تقریباً درون تمام جهان، به صورت یک میزان سازمانی ایفا می شود: هرسال یک بار، رهبران کلیدی شرکت نشست ی مهمی را در خارج از محیط شرکت یا موسسه (بخاطر مثال لابی هتل یا نظیر آن) با نشانی انتظام استراتژی برگزار می کنند. آن ها داخل این نشست به دستیار یک مشاور، یک ماتریس تجزیه وتحلیل SWOT را توسعه می دهند و بوف مقیاس کسب وکار چندین سال اخیر را ترسیم می کنند. بعدازظهر همان روز، مدیران، برخی از اعضای تیم را دورهم جمع می کنند تا درباره ی نتایج بوسیله دست آمده صحبت کنند و البته، قدری باهم نزدیکی داشته باشند و دلگشا بگذرانند! درون ته روز، همگی ی اعضا باانرژی و پرانگیزه بوسیله خانه می قضیه و روز بعد، مکرر به باهم اتحاد کردن بازمی گردند و کارهای هرروزه ی خود را ادا می دهند. استراتژی یادشده، تا سال پس ازآن و کنفرانس ای مشابه، به دست فراموشی امانت می شود.
شاید سازمان های مختلف، مجمع ی تنظیم استراتژی خود را با کمی تفاوت های جزئی برگزار کنند. البته توصیفاتی که ما از این مجمع اعتراف کردیم، بخشی فانتزی و کاریکاتورگونه است، ولی داخل واقعیت مغایرت چندانی با این داستان ندارد. بنابراین طبق افسانه ی نهم، انتظام استراتژی «می تواند» و «باید» خلال یک یا دو روز، در محیطی خارج از محدوده ی شرکت انجام شود. خروج از محیط سازمانی، باعث می شود مدیران و آویشن ها، از حال و هوای پایا خارج شوند و خلاقیت و تمرکز بیشتری داشته باشند.
چرا این ایده خبط است؟
ایده ی تنظیم استراتژی بوسیله شیوه ی فوق، واقعاً جذاب است. بمنظور ما دربند فعالیت خاصی هستیم که با امور هرروزه ی کسب وکار، تباین دارد. ولی اسطوره ی نهم حداقل بوسیله پنج دلیل، ایده ی کاملاً اشتباهی است:
۱- جدایی فعالیت انتظام استراتژی از سایر فعالیت های کسب وکار: اساسی ترین عمه ی قوت قصه ی نهم، یعنی برگزاری نشست ی تنظیم استراتژی داخل محیطی خارج از محدوده ی فیزیکی سازمان، در ادا به یکی از نکات ضعف کلیدی این رویکرد تغییر می شود. افسانه ی نهم، وابستگی ی انتظام استراتژی و کسب وکار را به معنای واقعی قطع می کند و باعث می شود استراتژی، ماهیتی خاص و منحصربه بی نظیر داشته باشد. یکی از مشکلات همیشگی استراتژی این است که پیوند محکمی با عملیات روزانه ی دایره ها ندارد و ایده ی افسانه ی نهم (میتینگ ی بیرون از اداره) فقط این مشکل را تشدید می کند. به بیان ساده، اگر شما قوانین و تسهیلاتی را بخاطر تقویت تمرکز کارمندان فراهم کنید، هیچ نیازی به برگزاری مجمع ی بیرون از شریک ندارید.
۲- همه ی افراد نمی توانند تو طراحی استراتژی جناب داشته باشند. دستور کار هایی که خارج از سازمان ایفا می شوند، کارمندان را به دو گروه تقسیم می کنند: افرادی که می توانند در جلسه شریک کنند و افرادی که نمی توانند تو فعالیت فوق حضور داشته باشند. همان طور که در قسمت های قبل تأکید کردیم، نقش همه ی اعضای همکاری تو طراحی و توسعه و اجرای استراتژی ضروری است. افسانه ی نهم به این مشکل نیز دامن میزند؛ مخصوصاً زمانی که افراد حاضر در جلسه، در تک اتفاقاتی که رخ داده است، صحبت نمی کنند. این کار نه عزب به گفتمان های مؤثر منجر نمی شود، بلکه باعث رونق گرفتن شایعات، گمانه زنی ها و حرف های بی بنیان نیز می شود.
۳- نشست ی خارج از شرکت، مبتنی بر توهم آگاهی است. اگر فرض کنیم که یک گروه برگزیده از مدیران می توانند در کشش یکی دو روز و درون جلسات خارج از شرکت، استراتژی مؤثری انتظام کنند، بیش لغزش کرده ایم. استراتژی در زمره ی پیچیده ترین موضوعات یک سازمان قرار دارد. در یکی از تقدیر های قبل، گفتیم که استراتژی را نمی نبوغ سهل سازی کرد. اینجا هم تظاهر به اینکه برگزاری جلسات خارج از شرکت برای انتظام استراتژی کافی است، مقوله ی استراتژی را بیش ازحد سهل سازی می کند. البته تأکید می کنیم که خلق کردن یک استراتژی مؤثر، بوسیله تعامل با دنیای بیرون نیاز دارد، زیرا در تعاملات خارجی نکات مهم زیادی شنیده، آزمایش و درک می شود.
۴- ایده های خوب به رخساره تدریجی مصنوع می شوند. فعالیت های Offsite یا خارج از سازمان، عمدتاً پهلو مبنای جلسات تندباد مغزی و ورکشاپ های فشرده پیش می روانی. مسلماً این برنامه ها الهام بخش و سرگرم کننده هستند، اما نیکوترین ایده ها با این رویکرد حاصل نمی شوند. بوسیله اشعار ساده، ایده های کارآمد به قیافه ناگهانی و طی یک جلسه ی بیرون از سایت، ظهور نمی کنند. ایده های تأثیرگذار، به عارض تدریجی و بوسیله عنوان آثار جانبی کارهای یومیه ی افراد برملا می شوند. بهترین ایده ها معمولاً در فرصت های کوتاه فراغت (پس از دوره های رقیق امر)، به حافظه افراد خطور می کند؛ یعنی پس ازاینکه ذهن نصف هشیار خواه ناخودآگاه ما، مسئله ای را پردازش کرده و حالا حافظه خودآگاه، آن را ساماندهی می درنگ.
۵- استراتژی یک فرایند مداوم است، نه یک رویداد بلافاصله. جلسات خارج از شرکت، تنظیم استراتژی را یک رویداد فرض می کنند، زیرا در آن ها زمان فاتحه و پایان یک فعالیت سالانه مشخص می شود. شاید ما نیز در طول زمان، بوسیله این عقیده فصیح باشیم که استراتژی داخل یک رویداد یا نشست ی متوقف تنظیم می شود. اما واقعیت ِاستراتژی این طور نیست. طراحی و اجرای استراتژی یک فرایند مداوم است که تو ۳۶۵ روز سال، ادامه دارد. فراموش نکنیم که همه ی سازمان ها و دنیای اطراف همچنین همیشه درون حال تغییر و حرکت هستند. بخاطر اطمینان از اینکه استراتژی ما دائماً به روزرسانی و به نعوظ مؤثر اجرا می شود، بوسیله یک رویکرد پیوسته و مداوم احتیاج داریم.مجموعه مقالات افسانه های استراتژی۱۰ افسانه نادرست درباره استراتژیافسانه های استراتژی؛ شماره یک: استراتژی حول پایه جنگ نقشه کشی می شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۲: استراتژی معادل پروگرام ریزی استافسانه های استراتژی؛ عده ۳: استراتژی با اهداف آغاز می شودافسانه های استراتژی شماره ۴: استراتژی باید در سطوح بالا انتظام شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۵: استراتژی باید میسر باشدافسانه های استراتژی؛ عده ۶: استراتژی توسط مدیران مبصر تنظیم می شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۷: استراتژی را مشاوران تنظیم می کنندافسانه های استراتژی؛ عده ۸: استراتژی از داده مشتق می شودحرف آخر
برگزاری جلسات گروهی و گفتگو کردن پیرامون استراتژی، اصلاً بد حلق. درواقع صرف رویت از اینکه استراتژی را چگونه تنظیم می کنیم، مباحثات جمعی داخل این تک قدیم ارزشمند است. اما همان طور که پنج نکته ی اوج ثابت می کنند، گفتگوهای گاه به گاه و ایزوله ی خارج از سازمان، هیچ مزیت و فایده ی خاصی ندارند.
اگر نکاتی را که در این مطلب ذکر شد، درکنار نتایج هشت افسانه ی قبلی بگذاریم، به آرامی گزینه ی جایگزین را دریافتن می کنیم. رویکرد جایگزین استراتژی مؤثر، فرایندی باقی است که همه ی اعضای راه اندازی را پوشش می دهد. استراتژی نه یک فعالیت اختصاص و مجزا، بلکه اندکی از فعالیت روزانه ی همگی ی پرسنل است. بیشتر بخوانید:افسانه های استراتژی؛ شماره ۸: استراتژی از داده مشتق می شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۷: استراتژی را مشاوران تنظیم می کنندافسانه های استراتژی؛ شماره ۶: استراتژی توسط مدیران ارشد تنظیم می شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۵: استراتژی باید ساده باشدبرای پیروزی تو رقابت پرمخاطره، از تصمیم گیری سریع العمل اجتناب کنید
اسطوره
اسطوره ی نهم، رویکردی بی سابقه است که تقریباً درون تمام جهان، به صورت یک میزان سازمانی ایفا می شود: هرسال یک بار، رهبران کلیدی شرکت نشست ی مهمی را در خارج از محیط شرکت یا موسسه (بخاطر مثال لابی هتل یا نظیر آن) با نشانی انتظام استراتژی برگزار می کنند. آن ها داخل این نشست به دستیار یک مشاور، یک ماتریس تجزیه وتحلیل SWOT را توسعه می دهند و بوف مقیاس کسب وکار چندین سال اخیر را ترسیم می کنند. بعدازظهر همان روز، مدیران، برخی از اعضای تیم را دورهم جمع می کنند تا درباره ی نتایج بوسیله دست آمده صحبت کنند و البته، قدری باهم نزدیکی داشته باشند و دلگشا بگذرانند! درون ته روز، همگی ی اعضا باانرژی و پرانگیزه بوسیله خانه می قضیه و روز بعد، مکرر به باهم اتحاد کردن بازمی گردند و کارهای هرروزه ی خود را ادا می دهند. استراتژی یادشده، تا سال پس ازآن و کنفرانس ای مشابه، به دست فراموشی امانت می شود.
شاید سازمان های مختلف، مجمع ی تنظیم استراتژی خود را با کمی تفاوت های جزئی برگزار کنند. البته توصیفاتی که ما از این مجمع اعتراف کردیم، بخشی فانتزی و کاریکاتورگونه است، ولی داخل واقعیت مغایرت چندانی با این داستان ندارد. بنابراین طبق افسانه ی نهم، انتظام استراتژی «می تواند» و «باید» خلال یک یا دو روز، در محیطی خارج از محدوده ی شرکت انجام شود. خروج از محیط سازمانی، باعث می شود مدیران و آویشن ها، از حال و هوای پایا خارج شوند و خلاقیت و تمرکز بیشتری داشته باشند.
چرا این ایده خبط است؟
ایده ی تنظیم استراتژی بوسیله شیوه ی فوق، واقعاً جذاب است. بمنظور ما دربند فعالیت خاصی هستیم که با امور هرروزه ی کسب وکار، تباین دارد. ولی اسطوره ی نهم حداقل بوسیله پنج دلیل، ایده ی کاملاً اشتباهی است:
۱- جدایی فعالیت انتظام استراتژی از سایر فعالیت های کسب وکار: اساسی ترین عمه ی قوت قصه ی نهم، یعنی برگزاری نشست ی تنظیم استراتژی داخل محیطی خارج از محدوده ی فیزیکی سازمان، در ادا به یکی از نکات ضعف کلیدی این رویکرد تغییر می شود. افسانه ی نهم، وابستگی ی انتظام استراتژی و کسب وکار را به معنای واقعی قطع می کند و باعث می شود استراتژی، ماهیتی خاص و منحصربه بی نظیر داشته باشد. یکی از مشکلات همیشگی استراتژی این است که پیوند محکمی با عملیات روزانه ی دایره ها ندارد و ایده ی افسانه ی نهم (میتینگ ی بیرون از اداره) فقط این مشکل را تشدید می کند. به بیان ساده، اگر شما قوانین و تسهیلاتی را بخاطر تقویت تمرکز کارمندان فراهم کنید، هیچ نیازی به برگزاری مجمع ی بیرون از شریک ندارید.
۲- همه ی افراد نمی توانند تو طراحی استراتژی جناب داشته باشند. دستور کار هایی که خارج از سازمان ایفا می شوند، کارمندان را به دو گروه تقسیم می کنند: افرادی که می توانند در جلسه شریک کنند و افرادی که نمی توانند تو فعالیت فوق حضور داشته باشند. همان طور که در قسمت های قبل تأکید کردیم، نقش همه ی اعضای همکاری تو طراحی و توسعه و اجرای استراتژی ضروری است. افسانه ی نهم به این مشکل نیز دامن میزند؛ مخصوصاً زمانی که افراد حاضر در جلسه، در تک اتفاقاتی که رخ داده است، صحبت نمی کنند. این کار نه عزب به گفتمان های مؤثر منجر نمی شود، بلکه باعث رونق گرفتن شایعات، گمانه زنی ها و حرف های بی بنیان نیز می شود.
۳- نشست ی خارج از شرکت، مبتنی بر توهم آگاهی است. اگر فرض کنیم که یک گروه برگزیده از مدیران می توانند در کشش یکی دو روز و درون جلسات خارج از شرکت، استراتژی مؤثری انتظام کنند، بیش لغزش کرده ایم. استراتژی در زمره ی پیچیده ترین موضوعات یک سازمان قرار دارد. در یکی از تقدیر های قبل، گفتیم که استراتژی را نمی نبوغ سهل سازی کرد. اینجا هم تظاهر به اینکه برگزاری جلسات خارج از شرکت برای انتظام استراتژی کافی است، مقوله ی استراتژی را بیش ازحد سهل سازی می کند. البته تأکید می کنیم که خلق کردن یک استراتژی مؤثر، بوسیله تعامل با دنیای بیرون نیاز دارد، زیرا در تعاملات خارجی نکات مهم زیادی شنیده، آزمایش و درک می شود.
۴- ایده های خوب به رخساره تدریجی مصنوع می شوند. فعالیت های Offsite یا خارج از سازمان، عمدتاً پهلو مبنای جلسات تندباد مغزی و ورکشاپ های فشرده پیش می روانی. مسلماً این برنامه ها الهام بخش و سرگرم کننده هستند، اما نیکوترین ایده ها با این رویکرد حاصل نمی شوند. بوسیله اشعار ساده، ایده های کارآمد به قیافه ناگهانی و طی یک جلسه ی بیرون از سایت، ظهور نمی کنند. ایده های تأثیرگذار، به عارض تدریجی و بوسیله عنوان آثار جانبی کارهای یومیه ی افراد برملا می شوند. بهترین ایده ها معمولاً در فرصت های کوتاه فراغت (پس از دوره های رقیق امر)، به حافظه افراد خطور می کند؛ یعنی پس ازاینکه ذهن نصف هشیار خواه ناخودآگاه ما، مسئله ای را پردازش کرده و حالا حافظه خودآگاه، آن را ساماندهی می درنگ.
۵- استراتژی یک فرایند مداوم است، نه یک رویداد بلافاصله. جلسات خارج از شرکت، تنظیم استراتژی را یک رویداد فرض می کنند، زیرا در آن ها زمان فاتحه و پایان یک فعالیت سالانه مشخص می شود. شاید ما نیز در طول زمان، بوسیله این عقیده فصیح باشیم که استراتژی داخل یک رویداد یا نشست ی متوقف تنظیم می شود. اما واقعیت ِاستراتژی این طور نیست. طراحی و اجرای استراتژی یک فرایند مداوم است که تو ۳۶۵ روز سال، ادامه دارد. فراموش نکنیم که همه ی سازمان ها و دنیای اطراف همچنین همیشه درون حال تغییر و حرکت هستند. بخاطر اطمینان از اینکه استراتژی ما دائماً به روزرسانی و به نعوظ مؤثر اجرا می شود، بوسیله یک رویکرد پیوسته و مداوم احتیاج داریم.مجموعه مقالات افسانه های استراتژی۱۰ افسانه نادرست درباره استراتژیافسانه های استراتژی؛ شماره یک: استراتژی حول پایه جنگ نقشه کشی می شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۲: استراتژی معادل پروگرام ریزی استافسانه های استراتژی؛ عده ۳: استراتژی با اهداف آغاز می شودافسانه های استراتژی شماره ۴: استراتژی باید در سطوح بالا انتظام شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۵: استراتژی باید میسر باشدافسانه های استراتژی؛ عده ۶: استراتژی توسط مدیران مبصر تنظیم می شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۷: استراتژی را مشاوران تنظیم می کنندافسانه های استراتژی؛ عده ۸: استراتژی از داده مشتق می شودحرف آخر
برگزاری جلسات گروهی و گفتگو کردن پیرامون استراتژی، اصلاً بد حلق. درواقع صرف رویت از اینکه استراتژی را چگونه تنظیم می کنیم، مباحثات جمعی داخل این تک قدیم ارزشمند است. اما همان طور که پنج نکته ی اوج ثابت می کنند، گفتگوهای گاه به گاه و ایزوله ی خارج از سازمان، هیچ مزیت و فایده ی خاصی ندارند.
اگر نکاتی را که در این مطلب ذکر شد، درکنار نتایج هشت افسانه ی قبلی بگذاریم، به آرامی گزینه ی جایگزین را دریافتن می کنیم. رویکرد جایگزین استراتژی مؤثر، فرایندی باقی است که همه ی اعضای راه اندازی را پوشش می دهد. استراتژی نه یک فعالیت اختصاص و مجزا، بلکه اندکی از فعالیت روزانه ی همگی ی پرسنل است. بیشتر بخوانید:افسانه های استراتژی؛ شماره ۸: استراتژی از داده مشتق می شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۷: استراتژی را مشاوران تنظیم می کنندافسانه های استراتژی؛ شماره ۶: استراتژی توسط مدیران ارشد تنظیم می شودافسانه های استراتژی؛ شماره ۵: استراتژی باید ساده باشدبرای پیروزی تو رقابت پرمخاطره، از تصمیم گیری سریع العمل اجتناب کنید